Najważniejsze informacje o klasie i rodzaju ochronności lamp
Klasa i rodzaj ochronności to często pojawiająca się klasyfikacja dotycząca oświetlenia. Pierwsza z nich odnosi się do ochrony przeciwporażeniowej, zaś druga ma na celu poinformować użytkownika o stopniu szczelności produktu i odporności na zabrudzenia oraz wodę.
Klasa ochronności dzieli się na cztery poziomy, kolejno od 0 do 3. Każda z nich, oprócz zerowego stopnia, ma przypisany specjalny symbol:
• Klasa bezpieczeństwa 0, to podstawowa izolacja, która zapewnia bezpieczeństwo jedynie przed bezpośrednim dotykiem. W momencie uszkodzenia urządzenia trzeba usunąć je z zasięgu ręki oraz wyizolować stanowisko. Klasa 0 stosowana jest w przypadku obiektów, które jednocześnie nie mają styczności z człowiekiem i potencjałem ziemi
• Klasa bezpieczeństwa I: znajdują się tutaj urządzenia, które oprócz podstawowej izolacji posiadają dodatkową możliwość połączenia ich z przewodem ochronnym. Pozwala to na samoczynne wyłączanie zasilania i ochrania przed przekroczeniem bezpiecznej wartości napięcia dotykowego
• Klasa bezpieczeństwa II: posiadają wzmocnioną izolację; chroni ona przed dotykiem pośrednim i bezpośrednim
• Klasa bezpieczeństwa III: obiekty mają bezpieczne napięcie dotykowe dla danych warunków środowiskowych
Stopień IP (z ang. „International Protection Rating”) składa się z dwóch cyfr, a każda z nich sugeruje o innym rodzaju ochrony. Pierwszy znak oznacza zabezpieczenia przed ciałami stałymi, natomiast drugi opisuje jak urządzenie jest odporne na działanie wody.
Zabezpieczenia przed ciałami stałymi klasyfikuje się od 0 (brak ochrony) do 6 (ochrona całkowita przed wnikaniem pyłu). Pozostałe cyfry odpowiadają kolejno:
1 – ochrona przed ciałami o wielkości 50 mm
2 - ochrona przed ciałami o wielkości 12,5 mm
3 - ochrona przed ciałami o wielkości 2,5 mm
4 - ochrona przed ciałami o wielkości 1 mm
5 - ochrona przed pyłem w ilościach nie zakłócających pracy
6 - całkowita ochrona przed wnikaniem pyłu
Zabezpieczenia przed działaniem wody, zaczynają się podobnie od 0 (brak ochrony) a skala sięga do 9:
1 – ochrona przed kroplami spadającymi pionowo (z kondensacji)
2 – ochrona przed kroplami padającymi na obudowę pod kątem 15° względem położenia normalnego
3 - ochrona przed kroplami padającymi pod kątem 60° od pionu
4 - ochrona przed kroplami padającymi pod dowolnym kątem, ze wszystkich stron
5 - ochrona przed strumieniem wody z dowolnego kierunku
6 - ochrona przed silnymi strumieniami wody lub zalewaniem falą z dowolnego kierunku
7 - ochrona przed zalaniem przy zanurzeniu na taką głębokość, aby dolna powierzchnia obudowy znajdowała się 1 m pod powierzchnią wody, a górna nie mniej niż 0,15 m w czasie 30 min
8 - ochrona przed zalaniem przy ciągłym zanurzeniu i zwiększonym ciśnieniu wody (1 m głębokości)
9 - ochrona przed zalaniem strugą wody pod ciśnieniem (80-100 barów, o temperaturze do +80 °C)
Istnieje również dodatkowa symbolika, wyrażona przez litery. Nie jest ona obowiązkowa i dzieli się na:
• litery dodatkowe – ochrona przed niebezpiecznymi częściami; zaznaczana literami A, B, C, D informuje o dostępie do groźnych elementów przez człowieka,
• litery uzupełniające – przeznaczona do określania wyjątkowej dla produktu specyfikacji literami H, M, S, W.
Tego składnika klasyfikacji raczej nie spotkamy w przypadku specyfikacji dotyczących oświetlenia.
W oświetleniu najczęściej mamy do czynienia ze stopniami:
IP20 – oznacza to że lampa jest odporna na kontakt z ciałami o wielkości ponad 12,5 mm, jednak nie jest w żaden sposób szczelna jeśli chodzi o wodę. Takiego oświetlenia nie będziemy więc stosować w łazienkach lub innych wilgotnych pomieszczeniach.
IP44 – ochrona przed cząsteczkami o wielkości większej niż 1 mm i kroplami wody padającymi z każdej strony. Lampa z takim oznaczeniem może być bez obaw użyta w łazience lub poddana działaniom deszczu.
IP65 – posiada całkowitą ochronę przed pyłem i kurzem oraz nie poddaje się działaniom strumieni wody z każdego kierunku; dobre rozwiązanie do ogrodu i na taras.
IP67 – lampa z takim stopniem ochrony jest całkowicie szczelna jeśli chodzi o ciała stałe oraz opiera się działaniom wody; możliwe jest jej zanurzenie na podane powyżej głębokości w konkretnym przedziale czasowym.